Το κάπνισμα ενδημεί στα άτομα με ψυχικές διαταραχές και ο επιπολασμός του παραμένει υψηλός παρά τη σημαντική μείωση στο γενικό πληθυσμό τα τελευταία χρόνια. Σκοπός της παρούσας συγχρονικής μελέτης είναι η διερεύνηση των γνώσεων, στάσεων και αντιλήψεων των ατόμων με ψυχική διαταραχή προς το κάπνισμα. Σχεδιάστηκε ερωτηματολόγιο για το σκοπό της μελέτης και χορηγήθηκε σε 1015 άτομα με ψυχικές διαταραχές με προσωπική συνέντευξη στα Εξωτερικά Ιατρεία, σε Δομές Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και σε Ψυχιατρικά Τμήματα Εισαγωγών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το SPSS 26.0. Ο επιπολασμός καπνίσματος στο αναλυθέν δείγμα ήταν 68,4% (n=643), ενώ 12,3 ήταν πρώην καπνιστές. Η πλειοψηφία (86,3%) κάπνιζαν το πρώτο τους τσιγάρο μέσα σε 30 λεπτά από το ξύπνημα, υποδηλώνοντας υψηλό επίπεδο εξάρτησης. Ο κίνδυνος για την υγεία ήταν το κύριο κίνητρο διακοπής καπνίσματος για την πλειοψηφία των πρώην καπνιστών (83,6%) και σχεδόν όλοι (97,4%) είχαν διακόψει το κάπνισμα χωρίς βοήθεια. Περίπου οι μισοί από τους συμμετέχοντες (53,7%) θεωρούν ότι οι επαγγελματίες υγείας ενημερώνουν επαρκώς τους καπνιστές για τις βλαβερές επιπτώσεις των προϊόντων καπνού στην υγεία, αλλά μόνο το 11,2% πίστευε ότι οι επαγγελματίες υγείας ενημερώνουν τους καπνιστές σχετικά με προγράμματα διακοπής του καπνίσματος και εναλλακτικές για τη μείωση της βλάβης από το κάπνισμα. Η ανάλυση πολλαπλής λογιστικής παλινδρόμησης κατέδειξε ότι οι εξωτερικοί ασθενείς έτειναν να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι καπνιστές σε σύγκριση με τους νοσηλευόμενους (OR=1,45), ενώ οι ένοικοι Δομών Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης είχαν σημαντικά χαμηλότερη πιθανότητα να είναι καπνιστές σε σύγκριση με τους νοσηλευόμενους (OR=0,49). Επιπρόσθετα, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες είχαν μικρότερη πιθανότητα να είναι καπνίστριες σε σύγκριση με τους άνδρες (OR=0,51) και οι διαζευγμένοι/χήροι συμμετέχοντες είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι καπνιστές σε σύγκριση με τους άγαμους (OR=1,93). Πολλαπλή ανάλυση παλινδρόμησης κατέδειξε ότι οι συμμετέχοντες με ψυχωτικές διαταραχές είχαν 2,39 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι καπνιστές σε σύγκριση με εκείνους με διαταραχές διάθεσης (OR=2,39). Η κατανόηση των γνώσεων, των πεποιθήσεων και των στάσεων των ατόμων με ψυχικές διαταραχές προς τα καπνικά και συναφή προϊόντα είναι ένα ουσιαστικό πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση αυτής της παραμελημένης επιδημίας.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Διακοπή καπνίσματος, ψυχική διαταραχή, κάπνισμα, ψυχική υγεία, σχιζοφρένεια, συναισθηματικές διαταραχές.

Γεωργία Παπαδοσηφάκη, Βασιλική Ψάρρα, Χαράλαμπος Τουλούμης, Χαρά Τζαβάρα, Κωνσταντίνος Φαρσαλινός, Ευανθία Σακελλάρη, Αρετή Λάγιου, Αναστασία Μπαρμπούνη

Supplementary material

Πλήρες Άρθρο σε pdf (Αγγλικά)