Η προκείμενη μελέτη επιχειρεί να αποτυπώσει την απόδοση ελέγχου της ψυχικής υγείας (ΑΕΥ) προσφύγων με κλινικά διαπιστωμένη ψυχοπαθολογία καθώς και να εξετάσει την πιθανή συσχέτιση της ΑΕΥ με την εμφάνιση της ψυχοπαθολογίας. Η ΑΕΥ αναφέρεται στον βαθμό κατά τον οποίο ένας άνθρωπος αποδίδει τα όσα συμβαίνουν στη ζωή του στον εαυτό του ή σε εξωτερικούς παράγοντες. Αντλεί το θεωρητικό της υπόβαθρο από τη θεωρία της κοινωνικής μάθησης του Rotter. Η εξωτερική ΑΕΥ έχει συνδεθεί με την ψυχοπαθολογία στις διαταραχές άγχους (ΔΑ), την κατάθλιψη και την μετατραυματική διαταραχή στρες (ΜΔΣ) από την οποία κυρίως κινδυνεύουν οι πρόσφυγες σε σύγκριση με τον γηγενή πληθυσμό. Πρόκειται για μια περιγραφική συγχρονική μελέτη. Στην έρευνα συμμετείχαν 40 πρόσφυγες που παραπέμφθηκαν στο ψυχιατρικό ιατρείο από ψυχολόγους δομής λόγω κλινικά διαπιστωμένης ψυχοπαθολογίας. Στην πρώτη συνεδρία έγινε η χορήγηση του Ερωτηματολογίου για την Υγεία των Ασθενών (Patient Health Questionnaire-9, PHQ-9) και του Ερωτηματολόγιο Τραύματος του Harvard (Harvard Trauma Questionnaire – 5, HTQ5). Για την εκτίμηση της απόδοσης ελέγχου της ψυχικής υγείας χορηγήθηκε το Πολυδιάστατο Ερωτηματολόγιο Απόδοσης Ελέγχου Υγείας (Multidimensional Health Locus of Control, MHLC) που μετρά την ΑΕΥ στον εαυτό, τους σημαντικούς άλλους και την τύχη. Τα ερωτηματολόγια χορηγήθηκαν στα αγγλικά, Φαρσί και Λινγκάλα. Η μετάφραση του MHLC στα Λινγκάλα έγινε για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας και ο έλεγχος της ορθότητας της μετάφρασης έγινε με αντίστροφη μετάφραση από τα αγγλικά στα Λινγκάλα και από τα Λινγκάλα στα αγγλικά, από διαφορετικούς μεταφραστές, προκειμένου να ελεγχθεί η ταύτιση των αγγλικών κειμένων. Οι πρόσφυγες του δείγματος εμφάνισαν μειωμένη ΑΕΥ στον εαυτό και αυξημένη ΑΕΥ στους σημαντικούς άλλους και την τύχη. Αναζητήθηκε η ύπαρξη συσχετίσεων μεταξύ της ΑΕΥ και της εμφάνισης της ψυχοπαθολογίας. Αναδείχθηκε αρνητική συσχέτιση μεταξύ της βαρύτητας της κατάθλιψης με την ΑΕΥ στον εαυτό, εύρημα που έχει δειχθεί και σε άλλες μελέτες. Θετικά συσχετίστηκε η ένταση της κατάθλιψης με την AEY στην τύχη. Επίσης αναδείχθηκε θετική συσχέτιση της συμπτωματολογίας της ΜΔΣ με την ΑΕΥ στην τύχη. Η παρούσα μελέτη αναδεικνύει το MHLC ως ένα αξιόλογο και χρήσιμο εργαλείο στην εκτίμηση των προσφύγων με ψυχοπαθολογία στην Ελλάδα.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Απόδοση ελέγχου ψυχικής υγείας, πρόσφυγες, κατάθλιψη, μετατραυματική διαταραχή στρες

Αντώνης Τσιώνης, Δημήτρης Πάντογλου, Γιάννης Κασβίκης

Πλήρες Άρθρο σε pdf