Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας είναι η επαγγελματική εξουθένωση ως ένα σύνολο συμπτωμάτων που σχετίζεται με το χρόνιο στρες και περιλαμβάνει τρεις διαστάσεις: τη συναισθηματική εξάντληση, την αποπροσωποποίηση και την έλλειψη των προσωπικών επιτευγμάτων. Η έρευνα δείχνει ότι τα άσυλα αποτελούν στρεσογόνα περιβάλλοντα όπου το προσωπικό έρχεται αντιμέτωπο με την επαγγελματική εξουθένωση και το εργασιακό στρες. Υπάρχει η τάση σε διάφορες μελέτες να αναλύσουν τα αίτια του στρες και τις μεθόδους διαχείρισής του, αλλά ελάχιστες, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια, διερεύνησαν την επαγγελματική εξουθένωση και το εργασιακό στρες στο προσωπικό ελληνικού ασύλου. Η ανάδειξη συσχέτισης του εργασιακού στρες και της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι σημαντική για την εφαρμογή των κατάλληλων παρεμβατικών προγραμμάτων, προκειμένου να μειωθεί η επαγγελματική εξουθένωση του προσωπικού, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και το ηθικό των εργαζομένων. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανάλυση των συσχετίσεων μεταξύ εξουθένωσης και του εργασιακού στρες του προσωπικού τού Ψυχιατρείου Λέρου. Σαράντα-εννέα εργαζόμενοι αξιολογήθηκαν με το ερωτηματολόγιο Καταγραφής του Συνδρόμου Επαγγελματικής Εξουθένωσης (Maslach Burn-out Ιnventory), του περιεχομένου εργασίας, την κλίμακα προσλαμβανόμενου στρες και ένα ερωτηματολόγιο κοινωνικο-δημογραφικών δεδομένων. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι οι υψηλοί μισθοί του προσωπικού συνδέονται με μεγαλύτερες ηλικίες εργαζομένων (x2=7,638, p=0,022), ενώ σχετίζονται και με τα έτη στην εργασία (x2=10,094, p=0,006). Οι άνδρες έχουν περισσότερα χρόνια εργασίας στο ίδρυμα κατά μέσον όρο από τις γυναίκες (t=3,605, p<0,001), καθώς και συνολικά έτη εργασίας (t=4,914, p<0,001). Η συναισθηματική εξάντληση σχετίζεται θετικά με τις απαιτήσεις στην εργασία (r=0,484, p<0,001) και το ψυχοσωματικό στρες (r=0,381, p=0,006) και αρνητικά με την υποστήριξη από τους συναδέλφους (r=–0,332, p=0,019) και τους ανωτέρους (r=–0,296, p=0,038). Σημαντική συσχέτιση σημειώνεται μεταξύ της έλλειψης των προσωπικών επιτευγμάτων, της κατάθλιψης (r=–0,283,p=0,048) και της έλλειψης ικανοποίησης από την εργασία (r=–0,430). Επίσης αναδείχθηκε σημαντικά αρνητική η συσχέτιση μεταξύ της αποπροσωποποίησης και της υποστήριξης από τους ανωτέρους (p=–0,300, p=0,036). Οι εργαζόμενοι που βιώνουν υψηλά επίπεδα στρες ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης (r=0,358, p=0,011), διαταραχές ύπνου (r=0,469, p<0,001), ψυχοσωματικό (r=0,381, p=0,006) και σύνθετο ψυχοσωματικό στρες (r=0,525, p<0,001). Το περιεχόμενο της εργασίας στο ΠΙΚΠΑ Λέρου σχετίζεται θετικά και με τις τρεις διαστάσεις της επαγγελματικής εξουθένωσης, καθιστώντας αναγκαία την αντιμετώπιση των παραπάνω παραγόντων μέσα από την εκπαίδευση του προσωπικού στη διαχείριση του στρες.

Λέξεις ευρετηρίου: Επαγγελματική εξουθένωση, εργασιακό στρες, προσλαμβανόμενο στρες, συναισθηματική εξουθένωση, διαχείριση του στρες.

Α. Μπουγέα, Ε.Κ. Κλεισαρχάκης, Β. Γκιόκα, Σ. Μπελεγρή (σελίδα 106) - Πλήρες άρθρο