Είναι γενικά αποδεκτό ότι η βία ανήκει στους κοινωνικούς παράγοντες που σχετίζονται αρνητικά με την ψυχική υγεία. Μια ιδιαίτερα σημαντική και επιβαρυντική για την ψυχική υγεία, μορφή βίας, είναι η ενδοοικογενειακή κακοποίηση, η οποία αποτελεί μια από τις πιο συχνές μορφές βίας και σε αρκετές περιπτώσεις πλήττει την ποιότητα ζωής των θυμάτων. Στη χώρα μας υπάρχει έλλειψη εργασιών που ερευνούν την ψυχολογική κατάσταση της κακοποιημένης συζύγου. Όμως, σύμφωνα με την παγκόσμια βιβλιογραφία η ψυχολογική κατάσταση της κακοποιημένης γυναίκας είναι ένα από τα σημαντικότερα αίτια, που οδηγούν το θύμα σε αδυναμία αποτελεσματικής αντίδρασης και συνεχίζουν τον φαύλο κύκλο της βίας, καθώς συχνά παρουσιάζεται ψυχοπαθολογία στις γυναίκες που έχουν υποστεί ενδοοικογενειακή κακοποίηση.

Τις επιπτώσεις που επιφέρει η βία στην ψυχική υγεία των κακοποιημένων γυναικών, προσπάθησε να καταγράψει η μελέτη που πραγματοποιήθηκε από τη Β΄ Ψυχιατρική Κλινική του Αττικού Νοσοκομείου σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τη WIN HELLAS με τίτλο «Ενδοοικογενειακή βία: Η ψυχική υγεία της κακοποιημένης συζύγου». Τα ερευνητικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό αυτόν ήταν το PCL-S KAI TO GHQ(28) items, ενώ στην έρευνα έλαβαν μέρος 30 γυναίκες έπειτα από πληροφορημένη συγκατάθεση, οι οποίες είχαν απομακρυνθεί από τον δράστη και δεν είχαν κάποια διαγνωσμένη ψυχική διαταραχή. Σχετικά με τη μορφή βίας που είχαν υποστεί το 33% του συνόλου έχει υποστεί ψυχολογική κακοποίηση, το 30% σωματική και το 16% σεξουαλική, ενώ όλες τις παραπάνω μορφές βίας έχει υποστεί το 20% των ερωτηθέντων.

Όπως απορρέει από τα πρόδρομα ερευνητικά αποτελέσματα της έρευνάς μας, το 60% των περιστατικών που εξετάστηκαν παρουσιάζει συμπτώματα μετατραυματικής διαταραχής στρες ενώ από το παραπάνω ποσοστό το 46% παρουσιάζει χρόνιο μετατραυματικό άγχος. Σε ό,τι αφορά στην εικόνα της ψυχοσωματικής τους υγείας, το 40% των συνεντευξιαζόμενων δήλωσε ότι τις τελευταίες δύο εβδομάδες αισθάνεται χειρότερα από ό,τι συνήθως. Ειδικότερα σωματικές ενοχλήσεις αισθάνεται το 60%, έκπτωση λειτουργικότητας παρουσιάζει το 73% των γυναικών , ενώ συμπτώματα άγχους φαίνεται να έχει το 56%. Τέλος καταθλιπτικό συναίσθημα παρουσιάζει το 53%. Αναφορικά με τη διάρκεια της κακοποίησης, το 72% του συνόλου δήλωσε ότι έχει υποστεί βία κατά τους τελευταίους μήνες, ενώ το 13% δήλωσε ότι βίωνε την κακοποίηση για περισσότερο από πέντε χρόνια.

Η παρούσα μελέτη προσπάθησε να αναδείξει τις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις που βιώνουν οι γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Τα αποτελέσματά της θα μπορούσαν να αξιολογηθούν, ώστε να διεξαχθεί περαιτέρω έρευνα για τις επιπτώσεις της κακοποίησης στην ψυχική υγεία και να αναπτυχθούν παρεμβάσεις με στόχο την πρόληψη του φαινομένου.^1,2

Μ. Πολυχρονοπούλου, Α. Δουζένης
Β΄ Ψυχιατρική Κλινική, «Αττικό» Γενικό Νοσοκομείο, Αθήνα

Βιβλιογραφία

1. Λύκουρας Λ, Σολδάτος Κ, Ζέρβας Γ. Διασυνδετική Ψυχιατρική. ΒΗΤΑ Ιατρικές Εκδόσεις 2009, Αθήνα
2. Walker L. The Battered Woman Syndrome. New York Springer Publishing Company, 1984