Η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια νόσος που σχετίζεται, κυρίως, με την καπνιστική συνήθεια και χαρακτηρίζεται από περιορισμό της ροής του αέρα, μη πλήρως αναστρέψιμο. Ο περιορισμός αυτός εμφανίζεται συνήθως προοδευτικά και συνοδεύεται από μη φυσιολογική φλεγμονώδη αντίδραση του πνεύμονα σε επιβλαβή σωματίδια και αέρια. Η νόσος αποτελεί σημαντικό επιδημιολογικό πρόβλημα σε παγκόσμιο και ελληνικό επίπεδο. Υψηλά ποσοστά κατάθλιψης και άγχους συνοδεύουν τη νόσο. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει την υπόθεση ύπαρξης αρνητικής συσχέτισης ανάμεσα στους παράγοντες, αφενός, της Αίσθησης Εσωτερικής Συγκρότησης και της Αίσθησης Οικογενειακής Υποστήριξης, και αφετέρου των επιπέδων αγχώδους και καταθλιπτικής συμπτωματολογίας σε ασθενείς διαγνωσμένους με ΧΑΠ. Η Εσωτερική Συγκρότηση, σύμφωνα με τον Aaron Antonovsky, σχετίζεται με τη δυνατότητα του ασθενούς να αποδίδει νόημα, να κατανοεί τις περιστάσεις και να μπορεί να τις διαχειρίζεται. Μελέτες σε άλλες νόσους δείχνουν πως η αυξημένη αίσθηση οικογενειακής υποστήριξης συμβάλει θετικά στην εξέλιξη της νόσου. Ωστόσο, υπάρχουν ελάχιστα βιβλιογραφικά δεδομένα για τον ρόλο που διαδραματίζει σε ασθενείς με ΧΑΠ. Στη μελέτη μας συμμετείχαν συνολικά 122 (98 άνδρες και 24 γυναίκες) ασθενείς. Η βαρύτητα της ΧΑΠ προσδιορίστηκε με σπιρομετρική αξιολόγηση. Όλοι οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να συμπληρώσουν την κλίμακα κατάθλιψης Beck Depression Inventory (BDI), την κλίμακα άγχους Spielberger Trait Anxiety Inventory (STAI), την κλίμακα Αίσθησης Εσωτερικής Συγκρότησης (Sense of Coherence, SOC) και, τέλος, την κλίμακα Αίσθησης Οικογενειακής Υποστήριξης (Family Support Scale, FSS-13). Επιπρόσθετα, καταγράφηκαν τα δημογραφικά στοιχεία των ασθενών. Ως προς τα αποτελέσματά μας, στην κλίμακα κατάθλιψης ο μέσος όρος ήταν 11,65±7,35, στην κλίμακα άγχους 40,69±11,19, στην κλίμακα αίσθησης οικογενειακής υποστήριξης 54,62±7,40, και στην κλίμακα αίσθησης εσωτερικής συγκρότησης 64,58±11,63. Οι γυναίκες ασθενείς παρουσίασαν υψηλότερες τιμές άγχους και χαμηλότερη αίσθηση οικογενειακής υποστήριξης από τον ανδρικό πληθυσμό. Από τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων προέκυψε αρνητική συσχέτιση μεταξύ της κατάθλιψης και της αίσθησης εσωτερικής συγκρότησης, καθώς και αρνητική συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων άγχους και της αίσθησης οικογενειακής υποστήριξης. Εφαρμόζοντας βηματική πολλαπλή παλινδρόμηση, επαληθεύσαμε τα αποτελέσματα και προσδιορίσαμε την αριθμητική σχέση μεταξύ των μεταβλητών. Διαπιστώσαμε ότι αύξηση της βαθμολογίας της αίσθησης οικογενειακής υποστήριξης κατά μία μονάδα μειώνει τη βαθμολογία της αγχώδους συμπτωματολογίας κατά 0,14 μονάδες, ενώ αύξηση κατά μία μονάδα της βαθμολογίας της αίσθησης εσωτερικής συγκρότησης μπορεί να μειώσει κατά 0,210 τη βαθμολογία στην καταθλιπτική συμπτωματολογία. Συμπερασματικά, οι ασθενείς με ΧΑΠ παρουσιάζουν υψηλές τιμές άγχους και κατάθλιψης, με τις γυναίκες ασθενείς να παρουσιάζονται περισσότερο επιβαρυμένες. Τόσο η αίσθηση εσωτερικής συγκρότησης όσο και η αίσθηση οικογενειακής υποστήριξης αποτελούν παράγοντες που μπορούν να λειτουργήσουν προστατευτικά απέναντι στον κίνδυνο ανάπτυξης αγχώδους και καταθλιπτικής συμπτωματολογίας στους ασθενείς αυτούς.

Λέξεις ευρετηρίου: Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, εσωτερική συγκρότηση, αίσθηση οικογενειακής υποστήριξης, άγχος, κατάθλιψη

Α. Τσελεμπής, Δ. Μπράτης, Α. Παχή, Γ. Μουσσάς, Α. Καρκανιάς, Μ. Χαρικιοπούλου, Ε. Θεοδωρακοπούλου, Ε. Κοσμάς, Ι. Ηλίας, Ν. Σιαφάκας, Α. Βγόντζας, Ν. Τζανάκης (σελίδα 108) - Πλήρες άρθρο