Σύμφωνα με το μοντέλο της γνωσιακής ψυχοθεραπείας, η εμφάνιση κάθε ψυχικής διαταραχής σχετίζεται με την ύπαρξη συγκεκριμένων δυσλειτουργικών σχημάτων, πεποιθήσεων και αυτόματων σκέψεων. Στο πλαίσιο της γνωσιακής ερμηνείας της ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής έχει εντοπιστεί ένα σύνολο από παθογενετικά σχήματα. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται το σχήμα της υπευθυνότητας, το οποίο προτάθηκε από τον Salkovskis το 1985 και αναφέρεται στην πεποίθηση του ατόμου ότι διαθέτει την καθοριστική ευθύνη να προκαλέσει ή να εμποδίσει την αρνητική έκβαση υποκειμενικά κρίσιμων και σημαντικών γεγονότων. Προκειμένου να διερευνηθεί η σχέση μείζονων ιδεοψυχαναγκαστικών θεμάτων (όπως ελέγχου και καθαριότητας) και του γνωσιακού σχήματος της υπευθυνότητας χορηγήθηκε το Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory και το Ερωτηματολόγιο Υπευθυνότητας (Responsibility Questionnaire) σε μη κλινικό δείγμα 366 φοιτητών/τριών. Τα ευρήματα φαίνεται να επιβεβαιώνουν την ύπαρξη μίας τέτοιου είδους συσχέτισης όσον αφορά τις ιδεοψυχαναγκαστικές εκδηλώσεις τύπου ελέγχου (F=5,63, df=1,307, p<0,05). Τα άτομα που εμφάνιζαν ιδεοψυχαναγκαστικό έλεγχο ανέφεραν επίσης αυξημένη αίσθηση της υπευθυνότητας σε σύγκριση με τα άτομα που εκδήλωναν ιδεοψυχαναγκαστική καθαριότητα ή ήταν ελεύθερα ιδεοψυχαναγκαστικών εκδηλώσεων.
Λέξεις ευρετηρίου: Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, γνωσιακή ψυχοθεραπεία, σχήμα υπευθυνότητας, ψυχαναγκαστικός έλεγχος, ψυχαναγκαστική καθαριότητα
Β. Παλέρμου, Γ. Ευσταθίου, Α. Καλαντζή-Αζίζι (σελίδα 239) - Πλήρες άρθρο