Το φαινόμενο placebo (από το λατινικό απαρέμφατο placere=του ευχαριστείν), η «μη ειδική» ψυχολογική δράση μιας θεραπείας, παραμένει μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η σύγχρονη ιατρική, ως θεραπευτικό μέσο του οποίου η αποτελεσματικότητα είναι αναμφισβήτητη και ωστόσο παραγνωρισμένη, καθολική κι όμως δύσκολα ελεγχόμενη. Η ιστορία της ιατρικής διασταυρώνεται σε μεγάλο βαθμό με την ιστορία του φαινομένου placebo μια και, ουσιαστικά, το πρώτο φάρμακο που επιστημονικά απεδείχθη ότι δεν ήταν placebo εμφανίστηκε μόλις τον 17ο αιώνα. Σήμερα, οι εικονικές θεραπείες (placebo) αποτελούν πλέον οι ίδιες αντικείμενο μελέτης, με στόχο τη διευκρίνιση των μηχανισμών με τους οποίους η «ψυχή» επηρεάζει το «σώμα». Επιπλέον, κατέχουν ιδιαίτερη θέση ως μεθοδολογικά εργαλεία στη σύγχρονη ιατρική έρευνα, μια και οι διπλές-τυφλές, ελεγχόμενες με εικονική θεραπεία (placebo therapy), τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες έχουν καθιερωθεί ως ο χρυσός κανόνας για την αξιολόγηση οποιασδήποτε νέας θεραπείας. Όμως, η χρήση των εικονικών θεραπειών (placebo) εγείρει σημαντικούς ηθικούς προβληματισμούς,εφόσον αντίκειται σε δύο βασικές αρχές της ιατρικής, αυτές της ωφέλειας και της αυτονομίας. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει πάντα να γίνεται με τρόπο που να διασφαλίζει την ελαχιστοποίηση των κινδύνων από την έλλειψη δραστικής θεραπείας και τη διαφύλαξη των συμφερόντων του ασθενούς.

Λέξεις ευρετηρίου: Placebo, βιοηθική, φαρμακολογία.

Χ. Ανδρέου, Β. Μποζίκας (σελίδα 153) - Πλήρες άρθρο