Οι αναισθησιολόγοι που συμμετείχαν ενεργά στη φροντίδα των ασθενών με COVID-19 παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για σύνδρομο μετατραυματικού άγχους (PTSS). Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκαν το σύνδρομο μετατραυματικού άγχους και οι πιθανοί προδιαθεσικοί παράγοντες των αναισθησιολόγων των Πανεπιστημιακών/Τριτοβάθμιων νοσοκομείων αναφοράς για τον COVID-19 στην Ελλάδα, στην εποχή μετά την πανδημία με τα σταθμισμένα ερωτηματολόγια PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5) και Eysenck Personality Questionnaire (EPQ). Πρόκειται για μία πολυπαραγοντική, συγχρονική μελέτη στην οποία συμπεριλήφθηκαν οι αναισθησιολόγοι που συμμετείχαν στη φροντίδα των ασθενών με λοίμωξη COVID-19 στα 7 νοσοκομεία αναφοράς της Ελλάδας το Νοέμβριο του 2022 (εποχή μετά την πανδημία). Το PCL-5 είναι ένα εργαλείο αυτοαξιολόγησης, 20 ερωτήσεων και 5-βαθμών στην κλίμακα Likert, η βαθμολογία του οποίου γίνεται με δύο διαφορετικούς τρόπους με σκοπό να διασφαλίσει τη διάγνωση του PTSD. Το ερωτηματολόγιο EPQ αξιολογεί τις τρεις βασικές διαστάσεις της προσωπικότητας, ενώ η κλίμακα ψεύδους (Lie scale) χρησιμεύει για την μέτρηση της απάτης. Για την αναγνώριση προδιαθεσικών παραγόντων ανάπτυξης PTSS εφαρμόστηκε μοντέλο πολυπαραγοντικής λογιστικής παλινδρόμησης με τη μέθοδο stepwise forward. Συνολικά 100 ιατροί (ποσοστό απόκρισης 85%) από 7 νοσοκομεία (72% γυναίκες, μέση ηλικία 46 [33-51,1] έτη) συμμετείχαν. Ο συντελεστής Cronbach's alpha για το PCL-5 υπολογίστηκε στο 0.946. Σύμφωνα με τους δύο προτεινόμενους τρόπους βαθμολόγησης του PCL-5 18% και 23% των συμμετεχόντων διαγνώστηκαν με PTSS, αντίστοιχα, ενώ 7% διαγνώστηκαν με πιθανό PTSD. Ενδιαφέρον αποτελεί το γεγονός ότι τα παιδιά (OR=0.17, p=0.048) και η ικανοποίηση με τη θέση εργασίας (OR=0.211, p=0.024) φαίνεται να λειτουργούν προστατευτικά έναντι του PTSS. Αντίθετα, οι οικογενειακές υποχρεώσεις αναγνωρίστηκαν σαν επιβαρυντικός παράγοντας (OR=4.274, p=0.026). Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μόνο ο νευρωτισμός αναγνωρίστηκε σαν στατιστικά σημαντικός ανεξάρτητος παράγοντας για PTSS (OR=1.524, p=0.001). Τέλος, η εργασιακή κατάταξη αναγνωρίστηκε επίσης σαν ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας για PTSS, με τριπλάσιο κίνδυνο για κάθε επίπεδο της εργασιακής ιεραρχίας (ειδικευόμενοι προς ακαδημαϊκοί) (OR=3.034, p=0.022). Στην εποχή μετά την πανδημία COVID-19 έως και 23% των Ελλήνων αναισθησιολόγων που εργάζονται στα νοσοκομεία αναφοράς εμφάνισαν PTSS. Τα παιδιά και η ικανοποίηση με τη θέση εργασίας φαίνεται να λειτουργούν προστατευτικά, σε αντίθεση με τους ανώτερους βαθμούς στην εργασιακή ιεραρχία.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Σύνδρομο διαταραχής μετατραυματικού στρες COVID-19, πανδημία, ασφάλεια ασθενών, ποιότητα.

Μαρία Π. Νταλούκα, Αγαθή Καρακώστα, Διαμάντω Αρέθα, Αλεξάνδρα Παπαϊωάννου, Βασιλεία Νύκταρη, Πελαγία Χλωροπούλου, Ελένη Κοράκη, Ευσταθία Πιστιώλη, Παρασκευή K. Mατσώτα, Πέτρος Τζίμας, Μαίρη Γκούβα, Ελένη M. Αρναούτογλου

 

Πλήρες Άρθρο σε pdf (Αγγλικά)