Οι αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 και των συνακόλουθων περιοριστικών μέτρων στην ψυχική υγεία και ευζωΐα του πληθυσμού και των ασθενών με ψυχικές διαταραχές έχουν ευρέως μελετηθεί. Η προσέλευση των ασθενών στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και η τακτική παρακολούθηση επηρεάστηκαν αρνητικά από την πανδημία, ενώ οι ασθενείς ήταν λιγότερο πιθανό να λάβουν έγκαιρη εξωνοσοκομειακή φροντίδα. Η πανδημία επηρέασε επίσης την πρόσβαση και τη χρησιμοποίηση της ενδονοσοκομειακής περίθαλψης. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν αντίστοιχα δεδομένα, έτσι πραγματοποιήθηκε μια αναδρομική μελέτη παρατήρησης, με σχεδιασμό πριν/μετά στην ψυχιατρική κλινική του γενικού νοσοκομείου Κέρκυρας, στη βορειοδυτική Ελλάδα, που εξυπηρετεί μια περιοχή ευθύνης περίπου 100000 κατοίκων. Ο σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνήσει την διακύμανση της προσέλευσης και των εισαγωγών για τις περιόδους των 12 μηνών πριν την έναρξη της πανδημίας και των 12 μηνών έπειτα από την επίσημη έναρξη στη χώρα μας (Μάρτιος 2020). Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τη χρησιμοποίηση των στατιστικών διαγραμμάτων c και u για την επεξεργασία μηνιαίων δεδομένων (Μάρτιος 2019 έως Φεβρουάριος 2021). Συνολικά παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στην προσέλευση, οφειλόμενη κυρίως σε μείωση κατά 26,5% της εκούσιας προσέλευσης (1516 ασθενείς πριν την έναρξη της πανδημίας, έναντι 1114 μετά). Η ακούσια προσέλευση δεν διέφερε μεταξύ των δύο περιόδων (106 ασθενείς πριν την έναρξη της πανδημίας, έναντι 100 μετά). Τα ποσοστά εισαγωγής δεν μεταβλήθηκαν σημαντικά μεταξύ των δύο περιόδων. Οι συναισθηματικές διαταραχές και οι διαταραχές προσωπικότητας παρουσίασαν σημαντικές διακυμάνσεις στην προσέλευση για εξέταση, ενώ τα ποσοστά εισαγωγών σε όλες τις διαγνωστικές κατηγορίες παρέμειναν σταθερά. Η διάρκεια νοσηλείας αυξήθηκε σημαντικά κατά 13,2% τον πρώτο χρόνο από την έναρξη της πανδημίας, από 25,57 μέρες (Md= 13, IQR= 22) πριν από την έναρξη της πανδημίας σε 28,95 μέρες (Md= 22, IQR= 28) έπειτα από την έναρξη. Οι ασθενείς με σχιζοφρένεια και συναφείς ψυχώσεις (μέση διάρκεια νοσηλείας 34,25 μέρες, SD= 43,19) και διαταραχές της διάθεσης (μέση διάρκεια νοσηλείας 26,26 μέρες, SD= 33,48) είχαν παρατεταμένες νοσηλείες σε σχέση με άλλες διαγνωστικές κατηγορίες. Τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν την ανάγκη προσαρμοσμένων παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των εξελισσόμενων απαιτήσεων στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας κατά τη διάρκεια κρίσεων δημόσιας υγείας.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Εισαγωγές, πανδημία COVID-19, προσέλευση, ψυχιατρική κλινική γενικού νοσοκομείου, ακούσιες νοσηλείες, διάρκεια νοσηλείας.
Ιωάννα-Αθηνά Μπότσαρη, Αναστάσιος Παπατσώρης, Πέτρος Αργίτης, Νικόλαος-Τιβέριος Οικονόμου, Βάιος Περιτογιάννης