Σκοπός της διαχρονικής αυτής μελέτης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της πανδημίας COVID-19 στην ψυχική υγεία και στην ποιότητα ζωής (ΠΖ) του γενικού πληθυσμού στην Αττική, κατά το τρίτο έτος της πανδημίας (2022) και η σύγκριση των αποτελεσμάτων με τα ευρήματα έρευνας που διεξήχθη κατά το πρώτο έτος (2020). Το δείγμα αποτέλεσαν 130 άτομα και η μελέτη πραγματοποιήθηκε με τηλεφωνικές συνεντεύξεις. Τα ερωτηματολόγια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: το Ερωτηματολόγιο ΠΖ του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το Ερωτηματολόγιο Κατάθλιψης/Άγχους/Στρες, η Κλίμακα Εστίασης της Προσοχής σε Σωματικά Συμπτώματα, η Κλίμακα Ιδεοψυχαναγκαστικής Συμπτωματολογίας και δελτίο κοινωνικοδημογραφικών χαρακτηριστικών/ερωτήσεων σχετικών με τους στρεσογόνους παράγοντες της πανδημίας. Τα αποτελέσματα της μελέτης ήταν τα εξής: (1) Αναφορικά με τη σύγκριση των μεταβλητών μεταξύ του πρώτου και του τρίτου έτους της πανδημίας στο συνολικό δείγμα, παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα: α) σημαντική μείωση των αρνητικών συναισθημάτων εξαιτίας της πανδημίας, κατά το τρίτο έτος, β) η ιδεοψυχαναγκαστική και η υποχονδριακή συμπτωματολογία μειώθηκαν σημαντικά και το αίσθημα ασφάλειας εξαιτίας του εμβολιασμού είχε στατιστικά σημαντική επίδραση στη μείωση, γ) ο βαθμός ανασφάλειας για εργασιακά θέματα επιδεινώθηκε, δ) η ΠΖ παρέμεινε σε χαμηλά επίπεδα και επιδεινώθηκε στην ενότητα του Περιβάλλοντος, ε) δεν εντοπίστηκαν μεταβολές στην Κατάθλιψη και στο Στρες. (2) Σχετικά με τους συμμετέχοντες που είχαν μολυνθεί από τον ιό παρατηρήθηκαν: α) αύξηση στα αρνητικά συναισθήματα κατά το τρίτο έτος της πανδημίας, β) μείωση της ΠΖ στις ενότητες: Σωματική, Ψυχολογική Υγεία και Περιβάλλον, γ) μείωση της ιδεοψυχαναγκαστικής συμπτωματολογίας. (3) η Κατάθλιψη, το Άγχος, η υποχονδριακή συμπτωματολογία και ο φόβος μόλυνσης από τον ιό είναι οι παράγοντες που βρέθηκε να συσχετίζονται αρνητικά με διαστάσεις της ΠΖ (εξαρτημένες μεταβλητές). (4) Ο εμβολιασμός βρέθηκε να συμβάλει σε υψηλά επίπεδα ΠΖ στην ενότητα Περιβάλλον. (5) Το Άγχος, η υποχονδριακή συμπτωματολογία, ο φόβος μόλυνσης από τον ιό και τα αρνητικά συναισθήματα εξαιτίας της πανδημίας ήταν οι παράγοντες που επέδρασαν αρνητικά στην ιδεοψυχαναγκαστική συμπτωματολογία. (6) Οι ευάλωτες ομάδες όσον αφορά την ΠΖ και την ψυχική υγεία ήταν οι ηλικιωμένοι, οι άνδρες και τα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο. Εν κατακλείδι, κατά το τρίτο έτος της πανδημίας, οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις αυτής επέμειναν ιδιαιτέρως για τα άτομα που νόσησαν. Επομένως, στοχευμένες ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις ενδείκνυται να εφαρμοστούν ειδικά για όσους μολύνθηκαν από τον ιό.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Στρεσογόνοι παράγοντες COVID-19, ποιότητα ζωής, κατάθλιψη, άγχος, ιδεοψυχαναγκαστική συμπτωματολογία, εστίαση στα σωματικά συμπτώματα.
Ευγενία Τριανταφύλλου, Παναγιώτης Τσέλλος, Νίκος Χριστοδούλου, Χαρά Τζαβάρα, Γεώργιος Ν. Χριστοδούλου