Η πανδημία COVID-19 οδήγησε σε μία άνευ προηγουμένου κρίση με αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης στους επαγγελματίες υγείας που εργάστηκαν στην πρώτη γραμμή. Το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης επιδρά αρνητικά στους ασθενείς και στους ιατρούς, θέτοντας σε ιδιαίτερο κίνδυνο την ασφάλεια των ασθενών, την ποιότητα παροχής υπηρεσιών υγείας και τη γενική ευημερία των ιατρών. Στην παρούσα μελέτη αξιολογήθηκαν τα επίπεδα του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης και οι πιθανοί προδιαθεσικοί παράγοντες των αναισθησιολόγων των Πανεπιστημιακών/Τριτοβάθμιων νοσοκομείων αναφοράς για τον COVID-19 στην Ελλάδα. Πρόκειται για μία πολυκεντρική, συγχρονική μελέτη στην οποία συμπεριλήφθηκαν όλοι οι αναισθησιολόγοι που συμμετείχαν στη φροντίδα των ασθενών με λοίμωξη COVID-19, στη διάρκεια του 4ου κύματος της πανδημίας (11/2021) στα 7 πανεπιστημιακά νοσοκομεία αναφοράς στην Ελλάδα. Χρησιμοποιήθηκαν τα σταθμισμένα για τον ελληνικό πληθυσμό ερωτηματολόγια Maslach Burnout Inventory (MBI) και Eysenck Personality Questionnaire (EPQ). Το ποσοστό απόκρισης ήταν 98% (116/118). Περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες ανήκαν στο θήλυ φύλο (67.83%, μέση ηλικία 46 έτη). Ο συντελεστής Cronbach's alpha για το MBI και το EPQ υπολογίστηκε στο 0.894 and 0.877, αντίστοιχα. Η πλειοψηφία (67.24%) των αναισθησιολόγων κατηγοριοποιήθηκαν ως «υψηλού κινδύνου για σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης», ενώ 21.55% διαγνώστηκαν με σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης. Σχεδόν οι μισοί συμμετέχοντες εμφάνιζαν υψηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης με βάση και τις τρεις διαστάσεις του συνδρόμου, με υψηλή συναισθηματική εξάντληση (46.09%), υψηλή αποπροσωποποίηση (49.57%) και υψηλά επίπεδα έλλειψης προσωπικών επιτευγμάτων (43.49%). Η πολυπαραγοντική ανάλυση ανέδειξε ότι ο νευρωτισμός ήταν ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας για «υψηλό κίνδυνο επαγγελματικής εξουθένωσης» και για σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, ενώ η «κλίμακα ψεύδους» του EPQ παρουσιάζει προστατευτικό ρόλο έναντι του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης. Τα επίπεδα της επαγγελματικής εξουθένωσης των Ελλήνων αναισθησιολόγων που εργάστηκαν στα νοσοκομεία αναφοράς του COVID-19 στη διάρκεια του 4ου κύματος της πανδημίας ήταν υψηλά. Ο νευρωτισμός αποδείχθηκε προγνωστικός παράγοντας τόσο για «υψηλό κίνδυνο επαγγελματικής εξουθένωσης», όσο και για εμφάνιση συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, COVID-19, πανδημία, ασφάλεια ασθενών.
Μαρία Π. Νταλούκα, Αγαθή Καρακώστα, Διαμάντω Αρέθα, Αλεξάνδρα Παπαϊωάννου, Βασιλεία Νύκταρη, Πελαγία Χλωροπούλου, Ελένη Κοράκη, Ευσταθία Πιστιόλη, Παρασκευή K. Mατσώτα, Πέτρος Τζίμας, Ελένη M. Αρναούτογλου