Τα ευρήματα από την βιβλιογραφία έχουν προτείνει τους ψυχολογικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του άγχους, της κατάθλιψης και των διαταραχών των σωματικών συμπτωμάτων (somatic symptom disorder, SSD), ως παράγοντες πρόβλεψης φτωχής έκβασης των ατόμων με χρόνια οσφυαλγία. Ο σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να εξεταστούν οι συσχετίσεις μεταξύ του άγχους, της κατάθλιψης και των SSDs με τον πόνο, την ανικανότητα και την σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής σε Έλληνες ασθενείς με χρόνια οσφυαλγία. Με συστηματική τυχαία δειγματοληψία επιλέχθηκαν ενενήντα δύο συμμετέχοντες με χρόνια οσφυαλγία από ένα τμήμα φυσικοθεραπείας εξωτερικών ασθενών, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα πλήθος έντυπων ερωτηματολογίων, όπου περιλάμβαναν δημογραφικά χαρακτηριστικά, όπως επίσης των κλιμάκων για τον πόνο (Numerical Pain Rating Scale, NPRS), την ανικανότητα (Rolland-Morris Disability Questionnaire, RMDQ), την ποιότητα ζωής (EuroQoL 5-dimension 5-level, EQ-5D-5L), τη διαταραχή των σωματικών συμπτωμάτων (Somatic Symptom Scale-8, SSS-8), το άγχος και την κατάθλιψη (Hospital Anxiety and Depression Scale, HADS). Χρησιμοποιήθηκαν τα κριτήρια Mann-Whitney test και Kruskall-Wallis για τον έλεγχο δυο μεταβλητών μεταξύ δύο ομάδων και περισσότερων από δύο ομάδων αντίστοιχα. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε ο συντελεστής συσχέτισης του Spearman για να διερευνηθεί η σχέση μεταξύ των δημογραφικών χαρακτηριστικών και των μετρήσεων των ατόμων στις κλίμακες SSS-8, HADS-Anxiety, HADS-Depression, NPS, RMDQ and EQ-5D-5L. Οι προγνωστικοί παράγοντες του επιπέδου υγείας, του πόνου και της ανικανότητας αξιολογήθηκαν χρησιμοποιώντας την πολλαπλή ανάλυση παλινδρόμησης, ενώ το επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε στο p<0.05. Ο δείκτης απόκρισης ήταν 94.6% (87 συμμετέχοντες, εκ των οποίων οι 55 ήταν γυναίκες) και η μέση ηλικία του δείγματος ήταν τα 59.6 έτη (SD=15.1). Παρατηρήθηκε μια τάση μικρών αρνητικών συσχετίσεων μεταξύ των βαθμολογίων της SSD, του άγχους και της κατάθλιψης με τους δείκτες του EQ-5D-5L, ενώ βρέθηκε μόνο μια μικρή θετική σχέση των επιπέδων της SSD με τον πόνο και την ανικανότητα. Συμπερασματικά, οι υψηλές βαθμολογίες της SSD προβλέπουν στατιστικώς σημαντικά φτωχότερη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής, έντονο πόνο και σοβαρή ανικανότητα σε Έλληνες ασθενείς με χρόνια οσφυαλγία. Περαιτέρω έρευνα απαιτείται σε μεγαλύτερα και αντιπροσωπευτικότερα δείγματα του γενικού πληθυσμού της Ελλάδας.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Διαταραχή σωματικών συμπτωμάτων, χρόνια οσφυαλγία, πόνος, ανικανότητα, ποιότητα ζωής
Ματθαίος Πετρέλης, Κωνσταντίνος Σουλτάνης, Ιωάννης Μιχόπουλος, Βασίλειος Νικολάου