Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 (ΣΔ1) είναι μία από τις πιο συχνές χρόνιες παθήσεις που επηρεάζουν τα παιδιά και τους έφηβους. Η καθημερινή διαχείριση του ΣΔ1 απαιτεί συνεχή ινσουλινοθεραπεία, καθώς και την αναπόφευκτη προσαρμογή των καθημερινών δραστηριοτήτων των πασχόντων σύμφωνα με τον γλυκαιμικό έλεγχο, τα οποία πιθανόν επιδρούν στο στίγμα που σχετίζεται με τον ΣΔ1. Ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων με ΣΔ1 έχει αποδειχθεί ότι βιώνουν αίσθημα κοινωνικής διάκρισης και στίγματος, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθηματική δυσφορία και να λειτουργήσουν ως εμπόδιο στην αναζήτηση βοήθειας. Σε αυτή την εργασία παρουσιάζονται οι βασικές ψυχομετρικές ιδιότητες της ελληνικής μετάφρασης του ερωτηματολογίου Diabetes Stigma Assessment Scale-1 (DSAS-1), το οποίο αξιολογεί το αυτοαντιλαμβανόμενο στίγμα σε άτομα που πάσχουν από ΣΔ1. Ένα δείγμα 105 ενηλίκων με διαβήτη τύπου 1, ηλικίας 34.3 έτη (±11,1), κυρίως γυναίκες (70,5%), με μέση διάρκεια νόσου τα 19.4 έτη (±10,5), συμπλήρωσαν το μεταφρασμένο στα ελληνικά DSAS-1 (DSAS-1-Gr). Για τη διερεύνηση της εγκυρότητας εννοιολογικής κατασκευής της κλίμακας, χρησιμοποιήθηκαν η διερευνητική παραγοντική ανάλυση και η επιβεβαιωτική παραγοντική ανάλυση. Η επιβεβαιωτική παραγοντική ανάλυση υποστήριξε το μοντέλο των τριών παραγόντων, αντίστοιχα με την πρωτότυπη έκδοση στα αγγλικά: ‘ανησυχίες ταυτότητας’, ‘διαφορετική αντιμετώπιση’, ‘μομφή και κριτική’. Οι δείκτες εσωτερικής συνοχής (Cronbach alpha) ήταν πάνω από α = 0.80 και για τις τρεις υποκλίμακες, ενώ η μονοδιάστατη δομή της κλίμακας είχε δείκτη εσωτερικής συνοχής α = 0.88. Η κλίμακα DSAS1-Gr παρουσίασε συγκλίνουσα εγκυρότητα με το Diabetes Distress scale for type 1 Diabetes (T1-DDS), το ερωτηματολόγιο Rosenberg Self-Esteem scale, καθώς και με τις υποκλίμακες κατάθλιψη, άγχος και στρες του ερωτηματολογίου DASS-21. Η αποκλίνουσα εγκυρότητα αξιολογήθηκε και επιβεβαιώθηκε με τα χρόνια νόσησης από το ΣΔ1. Τέλος, οι γυναίκες παρουσίασαν υψηλότερη συνολική βαθμολογία στην DSAS-1-Gr σε σχέση με τους άνδρες. Το ερωτηματολόγιο DSAS-1-Gr είναι ένα έγκυρο και αξιόπιστο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κλινική πρακτική για την αξιολόγηση του στίγματος σε άτομα με ΣΔ1 στην ελληνική γλώσσα.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, στίγμα, εγκυρότητα, αξιοπιστία, παραγοντική ανάλυση.

Εμμανουήλ Σ. Μπενιουδάκης, Αργυρούλα Καλαϊτζάκη, Ελένη Καρλάφτη, Μαρία-Αλεξάνδρα Κάλπου, Χρήστος Σαββόπουλος, Τριαντάφυλλος Διδάγγελος

Πλήρες Άρθρο σε pdf (Αγγλικά)