Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 (ΣΔΤ2) αποτελεί μία συχνή μεταβολική νόσο με ποικίλες δυσμενείς σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις. Η ευεξία των ασθενών με ΣΔΤ2 συχνά υποβαθμίζεται. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η αναζήτηση κλινικοδημογραφικών προβλεπτικών παραγόντων της ευεξίας ασθενών με ΣΔΤ2 χωρίς γνωστό ψυχιατρικό ιστορικό και η διερεύνηση του διαμεσολαβητικού ρόλου τυχόν αδιάγνωστου άγχους και κατάθλιψης. Συμμετείχαν 175 εξωτερικοί ασθενείς με ΣΔΤ2 (54.3% άνδρες, ηλικίας 34-79 (μέση τιμή 59.9) έτη) που παρακολουθούνταν στο Διαβητολογικό Κέντρο του Γενικού Νοσοκομείου της Νίκαιας-Πειραιά. Οι ασθενείς που συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη δεν είχαν σοβαρές επιπλοκές οφειλόμενες στον ΣΔΤ2 ούτε γνωστό ψυχιατρικό ιστορικό. Η ευεξία των ασθενών αποτυπώθηκε με το εργαλείο Mental Health Continuum Short-Form (MHC-SF), ένα ερωτηματολόγιο 14 λημμάτων, το οποίο μετρά τόσο τη συνολική ευεξία, όσο και την κοινωνική, ψυχολογική και συναισθηματική διάστασή της. Η Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS) χρησιμοποιήθηκε για την μέτρηση αδιάγνωστης αγχώδους (HADS-A) και καταθλιπτικής συμπτωματολογίας (HADS-D). Τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των ασθενών, ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c), η διάρκεια της νόσου, η παρουσία συννοσηρής υπέρτασης ή δυσλιπιδιαιμίας, καθώς και ο τύπος της αντιδιαβητικής αγωγής διερευνήθηκαν ως προβλεπτικοί παράγοντες της συνολικής ευεξίας και των επιμέρους διαστάσεών της σε πολλαπλές γραμμικές παλινδρομήσεις με ή χωρίς την ταυτόχρονη επίδραση των HADS-A και HADS-D. Οι διαμεσολαβητικές επιδράσεις του άγχους και της κατάθλιψης διερευνήθηκαν μέσω μοντέλων δομικών εξισώσεων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το 21.1% των συμμετεχόντων παρουσίαζε συννοσηρή κατάθλιψη (HADS-D≥11) και το 5.1% συννοσηρή αγχώδη διαταραχή (HADS-A≥11). Στα μοντέλα παλινδρόμησης χωρίς την HADS, υψηλότερη βαθμολογία της συνολικής, συναισθηματικής και ψυχολογικής ευεξίας προέβλεπαν στατιστικώς σημαντικά η χαμηλή HbA1c (p=0.001) και ο χαμηλός ΔΜΣ (p=0.015, 0.019 and 0.030, αντίστοιχα). Όταν προστέθηκαν στα μοντέλα, η HADS-A και η HADS-D προέβλεπαν στατιστικώς σημαντικά τη συνολική ευεξία, καθώς και κάθε διάστασή της, αλλά η HbA1c και ο ΔΜΣ έπαυσαν να είναι στατιστικώς σημαντικοί παράγοντες. Στα μοντέλα δομικών εξισώσεων, η έμμεση επίδραση της HbA1c και του ΔΜΣ στην ευεξία μέσω της HADS-D ήταν στατιστικώς σημαντική, ενώ η άμεση και η έμμεση επίδραση μέσω της HADS-A δεν ήταν. Επομένως, η επίδραση της HbA1c και του ΔΜΣ στη συναισθηματική, την ψυχολογική και τη συνολική ευεξία διαμεσολαβείται πλήρως από την HADS-D. Συμπερασματικά, η μελέτη μας είναι η πρώτη που χρησιμοποιεί το MHC-SF για την αξιολόγηση της ευεξίας των ασθενών με ΣΔΤ2. Παρατηρήθηκαν υψηλά επίπεδα αδιάγνωστης κατάθλιψης, η οποία εξηγεί πλήρως την επίδραση της HbA1c και του ΔΜΣ στην ευεξία. Κρίνεται σκόπιμη η περαιτέρω διερεύνηση της αλληλεπίδρασης του γλυκαιμικού ελέγχου και της θετικής ψυχικής υγείας.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Άγχος, ευεξία, γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη, γλυκαιμική ρύθμιση, δείκτης μάζας σώματος, κατάθλιψη, MHC-SF, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2.
Αναστασία Αντωνίου, Αλέξιος Σωτηρόπουλος, Ευστάθιος Σκληρός, Αθανάσιος Ράπτης, Ρωσσέτος Γουρνέλλης, Εμμανουήλ Ρίζος, Νικόλαος Σμυρνής, Παναγιώτης Φερεντίνος