Στόχος της μελέτης ήταν η αξιολόγηση των ψυχολογικών επιδράσεων μίας παρέμβασης 8 συνεδριών διαχείρισης του stress σε γυναίκες κατά τη διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης καθώς και της πιθανής συσχέτισης της διακύμανσης του stress με την επιτυχία έκβασης της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Στη μελέτη συμμετείχαν 74 γυναίκες ως ομάδα παρέμβασης και 70 γυναίκες ως ομάδα ελέγχου. Αρχικά, καταγράφηκαν κοινωνικο-δημογραφικά δεδομένα και το ιστορικό υγείας όλων των συμμετεχουσών καθώς και των συντρόφων τους. Ακολούθησε σειρά 8 εβδομαδιαίων συνεδριών διαχείρισης stress, στις οποίες συμμετείχε μόνο η ομάδα παρέμβασης. Κατά τη διάρκεια της 1ης και 8ης συνεδρίας και οι δύο ομάδες συμπλήρωσαν τις κλίμακες μέτρησης κατάθλιψης, άγχους, στρες (Depression, Anxiety and Stress Scale-21, DASS-21), προσλαμβανόμενου στρες (Perceived Stress Scale 14, PSS-14) και εκτίμησης του στρες υπογονιμότητας (Fertility Problem Inventory, FPI). Μετά τη λήξη της παρέμβασης καταγράφηκε η έκβαση της προσπάθειας εξωσωματικής γονιμοποίησης όλων των συμμετεχουσών. Διεξάχθηκε στατιστική ανάλυση αναλογιών αρχικών και τελικών δεδομένων, ποσοτικών μεταβλητών και των σχέσεών τους, και ανάλυση διασποράς επαναλαμβανόμενων μετρήσεων, ενώ η στατιστική σημαντικότητα ορίστηκε στο p<0,05. Η ομάδα παρέμβασης παρουσίασε σημαντική μείωση του στρες (p<0,001) σύμφωνα με τις μετρήσεις όλων των παραμέτρων βάσει κλιμάκων PSS-14, DASS-21 και FPI, με εξαίρεση την παράμετρο ανάγκης για γονεϊκότητα στην κλίμακα FPI, στην οποία δεν καταγράφηκε σημαντική μεταβολή (p=0,002). H ομάδα ελέγχου παρουσίασε σημαντική αύξηση σε όλες τις παραμέτρους και των τριών κλιμάκων (p<0,001). Η διαφορά επιπέδων στρες μεταξύ των δύο ομάδων, ανά κλίμακα και συνολικά, αξιολογήθηκε επίσης ως σημαντική, ενώ δεν εντοπίστηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές αναφορικά με τα κοινωνικο-δημογραφικά στοιχεία, καθώς και το ιστορικό υγείας των συμμετεχουσών μεταξύ των ομάδων (p>0,05) για όλες τις παραμέτρους. Αναφορικά με την επιτυχία έκβασης της εξωσωματικής γονιμοποίησης, βρέθηκε ότι συσχετίζεται με το προσλαμβανόμενο στρες βάσει κλίμακας PSS-14 (p=0,029), άλλα όχι με τη βαθμολογία στις κλίμακες DASS-21(p=0,197) και FPI (p=0,611). Καθοριστικό ρόλο στην έκβαση έπαιξαν οι ανεξάρτητες μεταβλητές που αφορούσαν στην ηλικία των συμμετεχουσών (p=0,046), η αύξηση της οποίας ήταν αντιστρόφως ανάλογη του ποσοστού επιτυχούς έκβασης, καθώς και το ιστορικό κρυψορχίας των συντρόφων τους (p=0,05), γεγονός που επηρέασε την αξιολόγηση της επίδρασης της παρέμβασης. Η μελέτη αποτελεί πιλοτική έρευνα με ενθαρρυντικά αποτελέσματα για το όφελος από παρεμβάσεις ψυχικής υποστήριξης γυναικών υπό διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, ενώ η πιθανή συμβολή της διαχείρισης στρες στην επιτυχία έκβασης της παρέμβασης απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση.
ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: διαχείριση στρες, ψυχοκοινωνική παρέμβαση, προσλαμβανόμενο στρες, στρες υπογονιμότητας, Εξωσωματική Γονιμοποίηση.
Μαρία Κουμπάρου, Παναγιώτης Βάκας, Κωνσταντίνος Πάντος, Μαρίνα Οικονόμου, Γεώργιος Χρούσος