Η πρωτότυπη έκδοση του Πηλίκου Ενσυναίσθησης (ΠΕ) στην Αγγλική γλώσσα αποτελεί ένα αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο που μετρά την έννοια της ενσυναίσθησης σε ενήλικες φυσιολογικής νοημοσύνης. Είναι ήδη γνωστό ότι το ΠΕ είναι ευαίσθητο ως προς το φύλο και τις νευροαναπτυξιακές διαταραχές, ιδιαίτερα τη Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ). Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες ανά τον κόσμο. Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν η μελέτη των ψυχομετρικών ιδιοτήτων της ελληνικής έκδοσης του ΠΕ η οποία είναι ελεύθερα διαθέσιμη στο www.autismresearch.com. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στην A΄ και Β΄ Ψυχιατρική Κλινική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, στα νοσοκομεία “Αιγινήτειο” και “Αττικόν” αντίστοιχα και στην Ψυχιατρική Κλινική του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Φυλακών Κορυδαλλού. Δύο ομάδες συμπλήρωσαν την πρωτότυπη έκδοση των 60 προτάσεων. Η μία ομάδα αποτελείτο από άτομα του γενικού πληθυσμού και εθελοντές μεταπτυχιακούς φοιτητές (ομάδα ελέγχου, Ν=127) και η δεύτερη από ασθενείς που παρακολουθούνται στη Μονάδα Νευροαναπτυξιακών Διαταραχών Ενηλίκων της Α΄ Ψυχιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ, τα Εξωτερικά Ιατρεία της Β΄ Ψυχιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ, και τη Ψυχιατρική Κλινική του των Φυλακών Κορυδαλλού (ομάδα ασθενών, Ν=196). Εξετάστηκαν και οι τρεις εκδοχές του ΠΕ, 40, 28 και 15 λημμάτων. Το ΠΕ επέδειξε πολύ καλή εσωτερική εγκυρότητα: η τιμή του Cronbach α ήταν 0,902, 0,892 και 0,793 αντίστοιχα. Το ΠΕ έδειξε πολύ καλή μεταβλητότητα εξέτασης-επανεξέτασης: o Συντελεστής Ενδοταξικής Συσχέτισης ήταν 0.928, 0,924 και 0,855 αντίστοιχα. Η συγχρονική εγκυρότητα που εξετάστηκε μέσω ανάλυσης συσχέτισης με τον Δείκτη Διαπροσωπικής Αντιδραστικότητας (ΔΔΑ) δεν ανέδειξε σημαντικές συσχετίσεις ανάμεσα στο ΠΕ και τον ΔΔΑ. Το ΠΕ ανέδειξε μονοπαραγοντική δομή και στις 3 εκδόσεις του. Εξετάσθηκαν και οι τα μοντέλα τριών παραγόντων (Γνωσιακή Ενσυναίσθηση, Συναισθηματική Ενσυναίσθηση, Κοινωνικές Δεξιότητες) για τις εκδόσεις των 28 και 15 λημμάτων, τα οποία έδειξαν, επίσης, πολύ καλή εγκυρότητα. Όταν χρησιμοποιήθηκε ως μέτρο ενσυναίσθησης σε μία διάσταση στους ενήλικες, διέκρινε την ομάδα ελέγχου από την ομάδα ασθενών. Η μέση τιμή του για το συνολικό δείγμα ήταν 35,84 με τη χαμηλότερη βαθμολογία να παρατηρείται στους ασθενείς με ΔΑΦ. Όπως αναμενόταν οι γυναίκες είχαν υψηλότερη μέση τιμή από τους άνδρες (p<0.001). Συμπερασματικά, η ελληνική έκδοση του ΠΕ επέδειξε καλά ψυχομετρικά χαρακτηριστικά και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως χρήσιμο κλινικό εργαλείο για την αξιολόγηση της ενσυναίσθησης σε κλινικούς πληθυσμούς και ιδιαίτερα σε πληθυσμούς με ΔΑΦ και άλλες νευροαναπτυξιακές διαταραχές.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Πηλίκο Ενσυναίσθησης, EQ, ελληνική γλώσσα, ψυχομετρικές ιδιότητες

Αρτέμιος Πεχλιβανίδης, Κωνσταντίνος Τάσιος, Κατερίνα Παπανικολάου, Αθανάσιος Δουζένης, Ιωάννης Μιχόπουλος

 

Πλήρες άρθρο σε pdf (Αγγλικά)