Η αποφρακτική νόσος των καρωτίδων σχετίζεται με τα ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (A.E.E.), καθώς και με την υποαιμάτωση του εγκεφάλου, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών, κυρίως εξαιτίας νοητικής έκπτωσης και καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Oι μέθοδοι καρωτιδικής επαναγγείωσης [ενδαρτηρεκτομή (CEA) και χρήση ενδοαυλικών προθέσεων (CAS)] ενδέχεται να βελτιώσουν μετεγχειρητικά την ποιότητα ζωής και τη συναισθηματική κατάσταση των ασθενών, αν και άλλες μελέτες υποστηρίζουν το αντίθετο. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η συγκριτική αξιολόγηση της επίδρασης των CEA/CAS στην ψυχολογική κατάσταση και την ποιότητα ζωής, μέσα από προεγχειρητικό και μετεγχειρητικό (επαν)έλεγχο. Παρουσιάζουμε στοιχεία 35 ασθενών ηλικίας 60 έως 80 ετών (ΜO=70,26-ΤΑ=9,05) πασχόντων από σοβαρή (>75%) στένωση αριστερής ή δεξιάς καρωτίδας, με συμπτωματική ή ασυμπτωματική νόσο, οι οποίοι υπεβλήθηκαν σε επεμβατική αντιμετώπιση με CEA ή CAS. Διενεργήθηκε προεγχειρητικός και μετεγχειρητικός (6 μήνες μετά την επέμβαση) έλεγχος για την αξιολόγηση τόσο καταθλιπτικών συμπτωμάτων, όσο και της συνολικής ποιότητας ζωής, με τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων Beck Depression Inventory και WHOQOL-BREF Inventory, αντιστοίχως. Δεν μπορεί να τεκμηριωθεί στατιστικώς σημαντική (p < 0,05) επίδραση της διαδικασίας επαναγγείωσης στη διάθεση ή στην ποιότητα ζωής των ασθενών μας, ανεξαρτήτως του είδους της εφαρμοσθείσας τεχνικής (CAS ή CEA). H ερευνητική μας εργασία υποστηρίζει την τρέχουσα γνώση για τον ενεργό ρόλο των αγγειακών παραγόντων κινδύνου στη διαδικασία της φλεγμονής που ενέχεται τόσο στην παθοφυσιολογία της κατάθλιψης, όσο και στους παθογενετικούς μηχανισμούς της αθηρωμάτωσης. Θα πρέπει να διασαφηνιστούν νέες συσχετίσεις μεταξύ των δύο αυτών νοσολογικών οντοτήτων, στα σημεία τομής της ψυχιατρικής, της νευρολογίας και της αγγειολογίας, δια μέσου των οδών των φλεγμονωδών αντιδράσεων και των ενδοθηλιακών δυσλειτουργιών. Παρότι τα αποτελέσματα της καρωτιδικής επανεναύλωσης στη συναισθηματική κατάσταση και την ποιότητα ζωής των ασθενών χαρακτηρίζονται, συχνά, από αντικρουόμενα ευρήματα, οι παθοφυσιολογικές διαδικασίες της «αγγειακής κατάθλιψης» και της «κατάθλιψης μετά από Α.Ε.Ε.» εξακολουθούν να αποτελούν ένα πολυεπίπεδο πεδίο μελέτης πολλών ιατρικών ειδικοτήτων. Τα αποτελέσματά μας, σχετικά με την αποσαφήνιση της αμφίδρομης σχέσης της κατάθλιψης με την καρωτιδική νόσο, συνηγορούν, περισσότερο υπέρ της αιτιώδους συσχέτισης της αθηρωματικής διαδικασίας με την εκδήλωση καταθλιπτικών συμπτωμάτων, παρά υπέρ μιας άμεσης σχέσης της κατάθλιψης με αυτήν καθ΄ εαυτήν την καρωτιδική στένωση και τη, συνεπαγόμενα, μειωμένη εγκεφαλική αιματική ροή.

ΛΕΞΕΙΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟΥ: Στένωση καρωτίδος, ενδαρτηρεκτομή, αποκατάσταση με ενδοαυλική πρόθεση, καρωτιδική επαναγγείωση, κατάθλιψη, ποιότητα ζωής.

Χρίστος Χ. Λιάπης, Δέσποινα Περρέα, Μαρία Τζινιέρη-Κοκκώση, Φωτεινή Χριστίδη, Ιωάννης Ζαλώνης, Χρήστος Δ. Λιάπης

Πλήρες Άρθρο σε pdf