Στην έρευνα του στίγματος, η κοινωνική απόσταση αποτελεί τον πιο διαδεδομένο δείκτη καταγραφής των κοινωνικών στάσεων απέναντι στην ψυχική ασθένεια και αποτυπώνει την επιθυμία διατήρησης απόστασης από ασθενείς με ψυχιατρικές διαταραχές σε κοινωνικές συναναστροφές ποικίλης εγγύτητας. Διάφορες εκδοχές της κλίμακας της κοινωνικής απόστασης έχουν χρησιμοποιηθεί σε παραπάνω από 100 μελέτες διεθνώς, συμπεριλαμβανομένων κι αυτών που έχουν διενεργηθεί από το Πρόγραμμα της Παγκόσμιας Ψυχιατρικής Εταιρείας (ΠΨΥ) για την καταπολέμηση του στίγματος της σχιζοφρένειας. Για την καλύτερη προσαρμογή της κλίμακας στην Ελλάδα, το ελληνικό Πρόγραμμα «αντι-στίγμα» διεύρυνε την κλίμακα κοινωνικής απόστασης που χρησιμοποιήθηκε στα πιλοτικά προγράμματα της ΠΨΥ, με σκοπό να καλυφθεί ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών συναναστροφών με ασθενείς με σχιζοφρένεια. Η νέα κλίμακα περιλαμβάνει 14 λήμματα, τα οποία περιγράφουν κοινωνικές συναναστροφές διαβαθμιζόμενης εγγύτητας με ασθενείς με σχιζοφρένεια και βαθμολογούνται σε πενταβάθμια κλίμακα Likert. Για την εγκυροποίηση και στάθμιση της κλίμακας πραγματοποιήθηκαν προσωπικές συνεντεύξεις σε τυχαιοποιημένο και αντιπροσωπευτικό πανελλαδικό δείγμα γενικού πληθυσμού και τα αποτελέσματα καταδεικνύουν καλή εγκυρότητα και υψηλή αξιοπιστία. Η ανάλυση κυρίων παραγόντων ανέδειξε 3 συνιστώσες, υπογραμμίζοντας την πολυδιάστατη φύση του δείκτη της κοινωνικής απόστασης. Ο πρώτος παράγοντας αφορά σε σταθερές σχέσεις και περιλαμβάνει λήμματα που περιγράφουν σχέσεις μέτριας εγγύτητας με διάρκεια στο χρόνο και συνέχεια στην επαφή, ο δεύτερος παράγοντας αφορά σε σχέσεις εμπιστοσύνης και περιλαμβάνει λήμματα που περιγράφουν σχέσεις υψηλής εγγύτητας με έμφαση σε αισθήματα ασφάλειας κατά την επαφή με κάποιον ασθενή και ο τρίτος παράγοντας ομαδοποιεί προσωρινές σχέσεις περιορισμένης εγγύτητας. Η μελέτη συσχετισμών ανάμεσα σε κοινωνικο-δημογραφικές μεταβλητές και τους τρεις παράγοντες αποτελεί το επόμενο βήμα σε αυτή τη διαδικασία στάθμισης και εγκυροποίησης της κλίμακας στην Ελλάδα.

 

 

 

 

Λέξεις ευρετηρίου: κοινωνική απόσταση, στίγμα, σχιζοφρένεια, στάθμιση

 

 

 

 

Μ. Οικονόμου, Ε. Πέππου, Ε. Λουκή, Μ. Χαρίτση, Κ.N. Στεφανής (σελίδα 217) - Πλήρες άρθρο